Birçok SUV’un, virajı çok sert dönerseniz aracın takla atacağına dair bir uyarı etiketi ile geldiğini biliyor musunuz?
SUV araçların takla atması aslında oldukça sık yaşanan bir olay. Üreticiler bu yüzden bu konu üzerine, güvenlik testlerini geçebilmek için oldukça zaman harcıyor. Ama Tesla bu konuda bir adım ötede. Tesla’nın araçları o kadar takla atmaya dirençli ki, bunu isteyerek dahi takla attıramıyorsunuz. Bu da onları bu testte tam puan almış ilk SUV yapıyor.
Peki Bunu Nasıl Yaptılar?
Bu araba hakkında oldukça dikkat çekici olan birçok yön var. Birincisi, bu araç birçok spor aracı saatte 100 km hıza varış süresinde geçiyor, 1000 beygiri geçen bir güce sahip ve piyasadaki en havalı kapılardan birine sahip 🙂 Ama bu araç günün sonunda hala 2.5 tonluk bir SUV. Bu durum normal bir aracın takla atması için büyük bir risk oluşturuyor. Peki Tesla bu testte nasıl iyi bir puan aldı?
Tesla’nın araçlarının güvenliğini önemsedikleri çok açık. Kaza testleri, ABD Trafik Güvenliği Yönetimi (NHTSA) tarafından yapıldığında Tesla Model X, sadece takla testi değil her bir testten 5 yıldız alan ilk SUV oldu.
Ağırlık Merkezi
Bu etkileyici performansta bir çok sebep bulunmakta. Bunlardan bir çoğu ise içten yanmalı motor ve sıradan güç aktarma organları yerine elektrik güç aktarma organlarına sahip olmasından kaynaklanıyor. Öncelikle aracın önünde kocaman bir motor yok. Böylece burkulma bölgesi daha büyük olabiliyor.
SUV’larda genellikle yerden yüksekliği sağlamak ve dört çeker sürüşü sistemi için yeterli boşluğu oluşturmak adına motorların yükseğe monte edilmesi gerekir. Bu sistem normalde bir tanesi ortada ve her bir aks üzerinde birer tane olmak üzere üç tane diferansiyel ile çalışır ama bu durum ön tekerleri çeviren şaftın motorun altından geçmesini gerektirir. Bu durum da motorun daha da yükseğe monte edilmesini gerektirir. Özetle bütün ağır mekanik parçalar oldukça yükseğe monte edilmesi gerekir, bu yüzden de aracın ağırlık merkezi oldukça yükseğe çıkar. Bu da SUV’ların yuvarlanmaya karşı hassasiyetinin temel sebebidir.
Bir cismi oluşturan parçacıkları etkileyen çekim kuvvetleri bileşkesinin uygulandığı kuramsal nokta…
Fizik Terimleri – Bülent Sankur
Özetle bu kırmızı nokta aracı dengeleyebileceğiniz noktadır. Ağırlık merkezi ne kadar alçakta olursa, araç da hızlanma, frenleme ve dönüş sırasında o kadar düşük kütle transferi altında kalır. Biraz abartılı anlatmak gerekirse, iki katlı otobüsler ile spor araçlar arasındaki fark gibi. Spor araçların yere bu kadar yakın olmasının sebebi budur. Hatta bu sebepten ötürü Ferrari, LaFerrari aracından koltuk kızaklarını bile kaldırmıştır. Böylece yolcuların ağırlığı araçta daha alçakta durabilir.
Hatta Ferrari, ağırlık merkezini sadece 10mm aşağı indirmenin bile Monza’da tur başı 0.4 saniye kazandırdığını belirtmiştir.
Tesla’nın elektrikli aktarma organları bu sıkıntılardan kaçınmalarına olanak sağlıyor. Kütlenin büyük bir kısmını otomobilin altına yerleştirebiliyorlar. Yani, toplam 2.5 ton olan net kütlenin 600 kilogramdan fazlasını oluşturan bataryaları en ideal yere yani oraya ve çok alçağa monte edebiliyorlar. Tesla ayrıca aracın aktarma organlarıyla da uğraşmak zorunda değil, çünkü Model X P100D her tekerinde bir motora sahip olduğundan uzun şaftlarla uğraş gerektirmez.
Ancak bu sistem birkaç dezavantajı beraberinde getiriyor. Batarya kazalarda tehlikeli olabilir. Bu yüzden Tesla onları bu tehlikeden korumak zorunda. Basitçe açıklamak gerekirse, bu elektrikli araba bataryaları binlerce küçük pilden oluşur ve bunlar ezilip delinirse, kısa devre yapar ve tüm enerjilerini bir anda boşaltırlar. Bu durumda inanılmaz bir ısı oluşur ve potansiyel olarak yangına yol açabilirler. Şu anda bunu engellemek için çeşitli elektrikli sistemler bulunmakta ancak aynı zamanda darbenin ilk etapta gerçekleşmesini önlemek için bataryaları korumaları gerekiyor. Bunu, inanılmaz derecede güçlü bir alüminyum şasi tasarımı ve ayrıca çok fazla mekanik ekranlama ile yapıyorlar. Bu çok iyi koruma sağlıyor ancak tabi ki dezavantajı olan daha fazla ağırlık da yanında geliyor.
Tesla, devrilme direnci derecelendirmesini oluşturan çeşitli testlerin tümünü tamamladı, ancak en ilginç olanı toprağa takılma testiydi. Bu test tesla tarafından paylaşıladığında viral oldu. Arabanın bir kum tuzağına fırlatıldığını ve yuvarlanmaya zorlandığını görebilirsiniz.
Tesla, aracında yerçekimi merkezini olabildiğince alçakta tutmak için akıllıca bir tasarım kullanmıştır. Hatta yukarıdaki klipteki aracın üzerindeki sarı-siyah çıkartma ağırlık merkezinin ne kadar alçakta olduğunu gösteriyor. Hatta XSV 17 Stealth botu da aynı prensibi kullanarak alabora olduğunda tekrar düzelebiliyor. Bunun klibini de aşağıdan izleyebilirsiniz.
Süspansiyon
Tesla kum testlerini başarıyla geçti ancak tabi ki bütün yuvarlanmalar kuma takılarak gerçekleşmiyor. Bazıları bir engelden kaçınmaya çalışmak gibi şiddetli direksiyon hareketleriyle meydana gelebilir. Ancak Tesla’nın bu konuda gizli bir kozu daha var: Ayarlanabilir Süspansiyon Sistemi.
Ayarlanabilir Süspansiyon Sistemi sayesinde, Model x’in sürüş yüksekliği aracın içinden ayarlanabilir. Arazi sürüşü için yükseltilebilir veya daha az sürtünme, daha iyi denge ve daha az yuvarlanma için alçaltılabilir.
Model X ayrıca yol koşullarını analiz ederek sürüş tarzına göre amortisörlerin sertliğini ayarlayan adaptif sönümleme özelliğine de sahiptir. Ve bu, genellikle büyük SUV’lara takılan yumuşak süspansiyona kıyasla inanılmazdır. Yumuşak süspansiyon, off-road sürüşte tutunmalarına yardımcı olur, ancak yol üzerinde devrilmeyi daha olası hale getirebilir. Tesla bunların ikisini de dinamik olarak uyum sağlayarak yapabilir.
Araç sert bir şekilde sürüldüğünde süspansiyonlar yuvarlanmayı ve ağırlık transferini azaltmak için sıkılaşıyor, bu da aracın sabit kalmasını sağlıyor ve keskin sürücü girişleri sırasında devrilmesini önlemeye yardımcı oluyor. Tesla’yı diğer teslerde harika kılan şey de budur.
Siz ne düşünüyorsunuz? Düşüncenizi yorumlarda belirtebilirsiniz.
